ساخت نرم افزار تحت وب

درخواست طراحی و ساخت نرم افزار تحت وب هنگامی برای مشتری ایجاد میشود که نیاز به نرم افزار تحت وب خصوصی یا نرم افزاری در نوع خاص خود است که برای هدفی مشخص طراحی می شود، قطعا یا نمونه ای از آن وجود ندارد یا اینکه نیاز به بهبود نسخه قدیمی دارید و میخواهید با تکنولوژی بهتری نرم افزار قبلی را باز طراحی کنید.

از کجا باید شروع کرد؟!

ابتدا باید از شرکت نرم افزاری که خدمات ساخت و طراحی نرم افزار تحت وب را به خوبی انجام میدهند در خصوص نیاز خود گفتگو کنید، حتما توجه داشته باشید که اولین قدم تهیه RFP یا فرم نیازمندی های پروژه است، در صورتی که این فرم به خوبی تهیه شود شرکت نرم افزاری با دقت بیشتری میتواند در خصوص سفارش شما هزینه و زمان را پیشنهاد دهد. 

نکته : در پروژه های بزرگ تهیه RFP می تواند به صورت یک پروژه مستقل تلقی شود اما متاسفانه در ایران کارفرما ابتدا درخواست استعلام قیمت به صورت تلفنی را دارد و تمایلی به تهیه RFP ندارد، که اصولا این روش کاملا اشتباه است.

مزیت های به کار گیری تحت وب در سازمان ها

نرم‌افزار مبتنی بر وب می‌تواند چندین مزیت از جمله صرفه‌جویی در زمان و هزینه، افزایش کارایی و کاهش خطا کارکنان را به همراه داشته باشد. نرم افزارهای مبتنی بر وب می توانند به کسب و کارها در مدیریت سفارشات، پیگیری، پیشرفت و تصمیم گیری آگاهانه بر اساس داده ها کمک کنند. همچنین می‌تواند کاغذبازی فیزیکی را کاهش دهد و در تهیه گزارشات و آمارهای کاربردی در تصمیم گیری، مدیران را کمک کند.

به طور کلی، سفارش نرم‌افزار مبتنی بر وب می‌تواند به کسب‌وکارها کمک کند تا عملیات خود را ساده‌تر کرده و سود نهایی خود را بهبود بخشند.

هر پروژه نرم افزاری دارای مراحلی است که برای بهره برداری نیاز به طی کردن همه آنهاست در ادامه با این بخش ها بیشتر آشنا خواهید شد.

سفارش طراحی و ساخت نرم افزار وب شامل چندین مرحله مهم است.

این مراحل ممکن است به نسبت هر پروژه متفاوت باشد، اما مراحل ساخت نرم افزار تحت وب به طور کلی شامل موارد زیر است که شما را با فرایند هایی که شما با مراحلی که با آن روبرو هستید آشنا میکنیم.

• جمع آوری اطلاعات

• تأمین زمان و بودجه کافی

• برنامه ریزی و طرح ریزی

• کدنویسی و اجرا

• طراحی پایگاه داده نرم افزار

• آزمایش و تست

• راه اندازی و استقرار

• نگهداری و پشتیبانی

جمع آوری اطلاعات

بدون شک ساخت هر محصولی اعم از نرم افزاری یا سخت افزاری مستلزم جمع آوری اطلاعات دقیق از آن است و بدون داشتن اطلاعات قادر به تحلیل و ایده پردازی در خصوص آن نخواهیم بود، البته جمع آوری اطلاعات میتواند شامل همه چیز باشد حتی نتیجه ای که باید بعد از پایان پروژه بدست آید. لذا در این مرحله به هرآنچه که باید ساخته و پرداخته شود نگاه دقیقی داشته باشید و کاملا مکتوب به این مرحله نگاه کنید. 

حتما نمونه های متعدد را بررسی کنید و مزایا و معایت هر کدام را مشاهده و به چالش بکشید آنگاه میتوانید در خصوص هدفی که دنبال میکنید بهتر و مصمم تر حرکت کنید.  در این مرحله در خصوص تهیه فرایند ها و فرم نیازمندی ها یا به اصطلاح RFP  بیشتر پرداخت میشود.

تأمین زمان و بودجه کافی

با برآورد زمانی و مالی که بعد از جمع آوری اطلاعات بدست می آید میتوانید در خصوص زمان و بوجه ای که برای ساخت و نگهداری لازم است به نتیجه خواهید رسید، هر چند که در مقوله زمان و بودجه پارامترهای بسیاری تاثیر گذار است مخصوصا سطح کیفیی و تکنولوژی که بر اساس آنها بودجه و زمان از طرف شرکت نرم افزاری پیشنهاد میشود، لذا باید توجه داشته باشید که شرکت ها معیارهای متفاوتی در خصوص پروژه های نرم افزاری که اجرا میکنند خواهند داشت که بهتر است از کارشناسان و مشاوران خبره در این زمینه برای انتخاب بهترین شرکت کمک بگیرید.

راهکار تولید نسخه آزمایشی جهت جلوگیری از سقوط در دره مرگ استارتاپ، مقاله ای که میتواند در این مرحله هم راهگشا باشد و به جای اینکه از ادامه راه منصرف شوید با یک استراتژی به هدف با هزینه کمتری نزدیک شوید و رسیک خود را پایین بیاورید.

برنامه ریزی و طرح ریزی

این مرحله بعد از نهایی شدن قرارداد و بسته شدن زمان و بودجه کافی برای اجرای پروژه توسط شرکت پیمانکار انجام میشود که میتواند شامل متدودولوژی هایی مانند اسکرام نیز باشد، بر اساس اسکرام میتوان پروژه به بخش های کوچکی تبدیل شود و هر بخش زمان خود را دارد این روش بسیار در دریافت نتیجه مهم است، تصور کنید شما با شرکتی وارد قرارداد طراحی نرم افزاری شده اید و بعد از 4 ماه خروجی را مشاهده میکنید و تازه باید از همه چیزهایی که تیم توسعه دهنده ساخته است ایراد بگیرید و با بهم ریختن همه چیز روبرو خواهید شد. اما در روش اسکرام در فواصل کوتاهی مانند هر 2 هفته یک بخش از پروژه را مشاهده و تست میکنید و تایید میشود سپس بر اساس برنامه ریزی وارد فاز بعدی خواهید شد، با این روش شما بعد از 4 ماه همان چیزی را که میخواهید را دریافت میکنید. البته در تهیه این مرحله مدیرمحصول شرکت باید با شما حسابی در خصوص همه چیز گفتگو کند و ساعتها به بحث و گفتگو بپردازد.

کدنویسی و اجرا

برای تولید یک نرم افزار از زبان های برنامه نویسی متعددی استفاده میشود برخی از آنها زبان های سمت سرور و برخی نیز سمت کاربر هستند هر دو سمت مهم هستند به طور کلی سمت سرور به منطق نرم افزار و سمت کاربر به رابط کاربری UI/UX خواهد پرداخت که در سمت فرانت بیشتر با JS و HTML,CSS و سمت سرور با زبان هایی مانند PHP یا Python نوشته شده میشوند. البته زبان های بیشتر مانند java یا node.js کاندیدهای خوبی برای ساخت سمت سرور نرم افزار است اما با توجه به نوع و نیازی که پروژه دارد زبان کاربردی تر میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. در این مرحله با توجه به تجربه ای که شرکت دارد میتواند تاثیر بسیاری در کیفیت خروجی پایانی خواهد داشت و بدون داشتن تجربه و مهارت هیچگاه با بهترین زبان ها نمیتوان کدنویسی با کیفیتی داشت ما در تیم تحقیق و توسعه شرکت وبینه با بیش از ۱۰ سال تجربه در طراحی و تولید انواع نرم افزارهای تحت وب آنچه شما مدنظر دارید را به خوبی و با تکنولوژی های قدرتمند پیاده سازی کنیم. هر نوع نرم افزاری که مدنظر دارید را به تحت وب تبدیل کنید .

طراحی پایگاه داده نرم افزار

پایگاه داده و طراحی پایگاه داده بخش فنی دیگری از نرم افزار است که به منظور ذخیره سازی اطلاعات و استخراج داده مربوط میشود این بخش نیز با انواع سیستم های پایگاه داده میتواند ساخته و طراحی شود که این هم مانند مرحله قبل به توانایی و صلاحدید شرکت مربوط میشود، قطعا برای همه پروژه ها نمیتوان یک سیستم خاص مدیریت پایگاه داده را انتخاب کرد و همه چیز به نوع نرم افزار مربوط است. مثلا نرم افزارهایی هستند که سرعت در جستجو اطلاعات و تهیه گزارشات از میان حجم عظیمی از اطلاعات چالش اصلی آنهاست این نوع نرم افزارهای از پایگاه داده های خاصی استفاده خواهند کرد که در پروژه های معمولی مورد استفاده قرار نمیگیرند در واقع همه چیز به کارشناسی تیم توسعه دهنده مربوط میشود.

آزمایش و تست

بعد از هر مرحله مطابق متدودولوژی اسکرام نیاز به تست و آزمایش بخش های کوچک است این مرحله توسط تستر نرم افزار انجام خواهد شد و در شرایط و حالات مختلفی از جمله استرس تست و logic تست میتواند مورد بررسی قرار بگیرد. در برخی از پروژه ها مانند سایت های بازاریابی شبکه ای مرحله تست بیشتر به دقت مرحله تقسیم پورسانت بر اساس پلن درآمدی مربوط میشود که بدون استخراج تست های متعددی نمیتوان از صحت و کارکد آن اطمینان حاصل کرد، همچنین نرم افزارهایی که در حوزه مالی هستند نیز دارای همین اهمیت از تست هستند که باید به خوبی اجرا شوند.

راه اندازی و استقرار

در پایان و آخرین مرحله به مرحله استقرار و نصب روی سرور خواهیم پرداخت این مرحله به DEV ops نیز معروف است و کارشناس خاص خود را دارد امروزه با کمک ابزارهایی مانند Docker کل پروژه به یک بسته تبدیل میشود که همه نیازمندی نرم افزارهای را به همراه دارد از جمله نسخه و نوع زبان برنامه نویسی یا پایگاه داده یا سیستم های دیگری که برای اجرای پروژه در سرور باید نصب شوند در واقع به این مرحله داکرایز کردن نیز میگویند و فرایند انتقال و جابجایی نرم افزار را در اولین بار و دفعات بعدی تسهیل میکند. البته راه اندازی سرور شامل سیستم عامل و نسخه آن خواهد بود ترجیحا بهتر است از لینوکس برای سیستم عامل سرور استفاده شود و همچنین زبان های برنامه نویسی تحت لینوکس مانند PHP

نگهداری و پشتیبانی

هیچ نرم افزاری از هر نوعی باشد از نوع وب یا موبایل یا ویندوز در هر صورت نیاز به پشتیبانی دارد نبود پشتیبانی همه چیز را خراب میکند، فرایند پشتیبانی کاری میکند که باگ هایی که طی اجرا با آن روبرو میشوید را برای شرکت ارسال میکنید البته نرم افزارهای تحت وب که به شکل اصولی ساخته میشوند دارای سیستم گزارش باگ نیز هستند و شرکت پشتیبان را با اعلام خطا مطلع میسازد . ترجیحا سعی کنید شرکتی که محصول نرم افزاری را میسازد بهتر است پروژه را پشتیبانی کند چرا که بهتر و سریع تر می تواند چالش ها و مشکلات را تشخیص دهد.

برنامه وب پیشرو (PWA) یعنی وبسایتی است که مانند یک برنامه تلفن همراه به نظر می‌رسد و رفتار می‌کند و از ویژگی‌های دستگاه تلفن همراه بومی استفاده می‌کند بدون اینکه کاربر را ملزم به بازدید از نرم افزار و آدرس اینترنتی برنامه یا دانلود نرم‌افزار به صورت محلی کند. PWA ها را می توان بلافاصله از طریق یک مرورگر در دسترس قرار داد و نیاز کاربران تجارت الکترونیک را برای توسعه برنامه های بومی برای چندین سیستم عامل تلفن همراه از بین برد. PWA ها نسخه سریع تر، قابل اعتمادتر و جذاب تر از یک وب سایت یا پلتفرم تجارت الکترونیک را ارائه می دهند .

آنها می توانند به صورت آفلاین کار کنند، اعلان ارسال کنند و از صفحه اصلی قابل دسترسی باشند، درست مانند یک برنامه تلفن همراه از استور برنامه. استقرار و نگهداری PWA ها نیز آسان است و می توانند اطلاعات را سریعتر از وب سایت های سنتی بارگیری کنند. با در نظر گرفتن PWA بودن نرم افزار تحت وب میتوان با یک تیر چند نشان زد و حتی به این توجه کنید که PWA میتواند روی ویندوز 10 یا 11 شما نیز نصب گردد. و مانند یک نرم افزار کاملا عادی باز شود آن هم با توجه به ساختاری که تحت وب دارد یعنی هیچ زیرساختی برای اجرا روی ویندوز شما لازم نصب نمیکند و کاملا شبیه به تحت وب خود هستند.

در ادامه موضوعاتی که به ایده ساخت و تولید نرم افزار تحت وب مربوط میشوند را مورد بحث بررسی قرار میدهیم بخش هایی مانند دلیل اینکه تحت وب گزینه ایده آل است یا نسخه نصب شونده ویندوزی یا موبایلی یا اینکه کاربرد پسندی یک برنامه وب چکونه تامین میشود و چطور میتوان محصولی کاربرد پسند داشت را بررسی خواهیم کرد.

زیرساخت های نرم افزار تحت وب چگونه تشکیل چیده میشوند؟

ساختارها را به طور مستقیم با زیرساخت ها ارتباط دارند و انتخاب زیرساخت بخش مهمی از هر پروژه تحت وب است گاها از برنامه نویسان شنیده میشود که زبان X از زبان Y بهتر است آن هم به دلیل امنیت و کارایی و... که اصولا این قضاوت ها درست نیست و همه چیز به نحوه استفاده برنامه نویس مربوط میشود اما نرم افزارهای تحت وب باید مبتنی بر یک فریم ورک باشد که کمک زیادی به ساختارمند بودن پروژه خواهد کرد مثلا نباید برنامه را به تنهایی با زبان PHP نوشت چرا که نوشتن یک برنامه تحت با زبان خام میتواند بسیار کار ساخت را بی سر و ته کند و صدها مشکل و محدودیت برای ساخت اپلیکیشن تحت وب ما ایجاد کند پس حتما به نوع فریم ورکی که مورد استفاده قرار میگیرد توجه ویژه کنید و به هیچ وجه به شکل pure زبان ها را مورد استفاده برای استفاده قرار ندهید.

انواع نرم افزارهای تحت وب که میتوان آنها را سفارشی ساخت

شما به عنوان یک سفارش دهنده ساخت نرم افزار تحت وب بر اساس آنچه که نیاز داری هر نوع پروژه ای را که در آن دریافت اطلاعات و پردازش صورت میگیرد را میتوان به صورت تحت وب اجرا کرد . یعنی اگر الگوریتم های مشخصی دارد و بعد از ورود داده سیستم پردازشی فعال میشود و داده به اطلاعات کاربردی تبدیل خواهد شد. امروزه بزرگ ترین پلتفرم های هوش مصنوعی نوعی نرم افزار ابری یا تحت وب هستند که میتوانند در مورد همه چیز با شما صحبت کنند چیزی شبیه chatGpt که مبتنی بر هوش مصنوعی بوده و پاسخ هر سوالی را میتواند بدهد. حتی سوالات تخصصی و منطقی و باید توجه کنید که هیچ محدودیتی برای اجرا نیست

برخی از انواع پروژه های تحت وب شامل 

- انواع نرم افزارهای مالی

- انواع نرم افزارهای تخصصی و محاسباتی

-انواع نرم افزارهای اتوماسیونی و اداری

- انواع نرم افزارهای خصوص و درون سازمانی

- انواع بازهای آنلاین و سیستم های سرگرمی

نحوه اجرای و محیط های عملیاتی 

اگر بخواهیم به صورت یک مثال واضح عرض کنم در ویندوز همه چیز روی سیستم عامل ویندوز اجرا میگردد و همه چیز وابسته به ویندوز است اما در تحت وب اینطور نیست شما میتوانید نرم افزار ساخته شده با زبان PHP را روی هر سیستم عاملی اجرا کنید مثلا شما میتوانید نرم افزار را روی شبکه اینترنت قرار دهید یا در شبکه محلی آن را فقط روی یک سرور نصب کنید. مثلا اگر شما در سازمان خود ۱۰۰ کامپیوتر دارید کافی است که آن را روی یک سروراجرا کنید و سایر سیستم ها با وارد کردن IP سرور از نرم افزار استفاده کنند . به میزان منابع سخت افزاری سرور بر اساس میزان حجمی که پردازش انجام میشود باید توجه کرد البته امروزه میتوان از سرور های مجازی یا VPS ها برای راه اندازی با هزینه بسیار پایین تر استفاده کنید.

نحوه احرازهویت و ورود به سیستم 

ورود به سیستم بسیار ساده است کافی است که آدرس اینترنتی یا IP سرور را وارد کنید، تا با صفحه ورود به نرم افزار روبرو شوید همه چیز بستگی به این دارد که مدیر حساب کاربری شما را ایجاد کرده باشد و الا راه دیگری برای استفاده از آن ندارید .

سطح امنیت نرم افزارهای تحت وب امروزه توسط فریم ورک ها ارتقا پیدا کرده اند مثلا لاراول به عنوان یک فریم ورک قدرتمند از سال ۲۰۱۱ در جامعه برنامه نویسان برای ساخت انواع پروژه ها مورد استفاده قرار گرفته است این فریک ورک انواع مکانیزم های کنترل ورود و خروج کاربر را انجام میشود و در حال حاضر هیچ روشی برای هک و عبور از آن وجود ندارد . و اگر هم مشکلی در آن یافت شود به سرعت با انتشار آپدیتی جدید رفع میشود، ناگفته نماند که شما هم باید آپدیت های جدید را نیز دریافت کنید که این موضوع باید توسط شرکت پشتیبان یا مدیر IT انجام خواهد شد.

آیا برنامه های تحت وب لینوکسی یا ویندوزی ؟

همه توسعه دهندگان بزرگ در دنیا و سرورهای بزرگ بر بستر لینوکس هستند زبان های برنامه نویسی که در لینوکس رایج است شامل php , python و موارد دیگری هم وجود دارد که سهم کمتری دارند اما خوشبختانه به دلیل اینکه پروژه های بسیاری با زبان برنامه نویسی PHP نوشته شده اند و جامعه بسیار بزرگی دارد همچنین دارای فریم ورک های قدرتمندی مانند لاراول هستند استفاده php در بسیار از این پروژه ها کافی است .  اما همچنان زبان برنامه نویسی C# سهمی از بازار دارد و به دلیل سهولت در استفاده متقاظیان خاص خود را نیز دارد .